Yasal Mirasçılar Kimlerdir?
Yasal mirasçılar mirasçılık sıfatını adı üzerinde kanun gereği kazanan, kanunda belirtilen kişilerdir.
A.Kan Hısımları
- Çocuklar eşit olarak mirasçıdırlar (TMK. 495/2).
TMK Madde 495- Mirasbırakanın birinci derece mirasçıları, onun altsoyudur. Çocuklar eşit olarak mirasçıdırlar. Mirasbırakandan önce ölmüş olan çocukların yerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır.
Eğer çocuk mirasbırakan anne veya babadan önce vefat etmişse onun yerini torunları o da vefat etmişse torun çocukları şeklinde devam ederek alır. Eğer mirasbırakandan önce vefat eden çocuğun hiç altsoyu (torun, torun çocukları vd.) yoksa onun mirası varsa diğer kardeşlere geçer. Bu gruba miras hukukunda birinci zümre mirasçılar denir.
- Ana ve baba. Altsoyu bulunmayan mirasbırakanın mirasçıları, ana ve babasıdır. Bunlar eşit olarak mirasçıdırlar. Ana ve baba Madde 496- Altsoyu bulunmayan mirasbırakanın mirasçıları, ana ve babasıdır. Bunlar eşit olarak mirasçıdırlar. Mirasbırakandan önce ölmüş olan ana ve babanın yerlerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır. Bir tarafta hiç mirasçı bulunmadığı takdirde, bütün miras diğer taraftaki mirasçılara kalır.
Mirasbırakandan önce ölmüş olan ana ve babanın yerlerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları (kardeş, yeğen, torun vd.) alır (TMK. 496). Bu gruba miras hukukunda ikinci zümre mirasçılar denir.
- Büyük ana ve büyük baba. Altsoyu, ana ve babası ve onların altsoyu bulunmayan mirasbırakanın mirasçıları, büyük ana ve büyük babalarıdır. Bunlar, eşit olarak mirasçıdırlar.
III. Büyük ana ve büyük baba TMK Madde 497- Altsoyu, ana ve babası ve onların altsoyu bulunmayan mirasbırakanın mirasçıları, büyük ana ve büyük babalarıdır. Bunlar, eşit olarak mirasçıdırlar. Mirasbırakandan önce ölmüş olan büyük ana ve büyük babaların yerlerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları alır. Ana veya baba tarafından olan büyük ana ve büyük babalardan biri altsoyu bulunmaksızın mirasbırakandan önce ölmüşse, ona düşen pay aynı taraftaki mirasçılara kalır. Ana veya baba tarafından olan büyük ana ve büyük babaların ikisi de altsoyları bulunmaksızın mirasbırakandan önce ölmüşlerse, bütün miras diğer taraftaki mirasçılara kalır. Sağ kalan eş varsa, büyük ana ve büyük babalardan birinin mirasbırakandan önce ölmüş olması hâlinde, payı kendi çocuğuna; çocuğu yoksa o taraftaki büyük ana ve büyük babaya; bir taraftaki büyük ana ve büyük babanın her ikisinin de ölmüş olmaları hâlinde onların payları diğer tarafa geçer.
Mirasbırakandan önce ölmüş olan büyük ana ve büyük babaların yerlerini, her derecede halefiyet yoluyla kendi altsoyları (amca, dayı, hala, teyze ve bunların çocukları vd.) alır (TMK. 497). Bu gruba miras hukukunda üçüncü zümre mirasçılar denir.
- Evlilik dışı çocuklar. Çocuk ile ana arasında soybağı doğumla kurulduğundan (TMK. 282/1) çocuğun anaya mirasçılığı bakımından bir problem bulunmamaktadır. Çocuk ile baba arasında soybağı ise, ana ile evlilik, tanıma veya hâkim hükmüyle kurulur (TMK. 282/2). İşte evlilik dışında doğmuş ve soybağı, tanıma veya hâkim hükmüyle kurulmuş olanlar, baba yönünden evlilik içi hısımlar gibi mirasçı olurlar (TMK. 498)
- Sağ kalan eş (TMK. 499)
Sağ kalan eş, birlikte bulunduğu zümreye göre mirasbırakana aşağıdaki oranlarda mirasçı olur:
- Mirasbırakanın altsoyu ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte biri,
- Mirasbırakanın ana ve baba zümresi ile birlikte mirasçı olursa, mirasın yarısı,
- Mirasbırakanın büyük ana ve büyük babaları ve onların çocukları ile birlikte mirasçı olursa, mirasın dörtte üçü, bunlar da yoksa mirasın tamamı eşe kalır.
C.Evlâtlık (TMK. 500)
Evlâtlık ve altsoyu, evlât edinene kan hısımı gibi mirasçı olurlar. Evlâtlığın kendi ailesindeki mirasçılığı da devam eder (çifte mirasçılık). Evlât edinen ve hısımları, evlâtlığa mirasçı olmazlar (tek yönlü).
D.Devlet (TMK.501)
Mirasçı bırakmaksızın ölen kimsenin mirası Devlete geçer.
Mirası İstemeyen Kişi Hangi Şekillerde Mirası Reddedilir?
Mirası istemeyen kişi 2 şekilde mirası reddedebilir:
- Henüz miras bırakan ölmemişse murisle mirastan feragat sözleşmesi yapabilir.
- Ölüm gerçekleşmişse, reddi miras yapabilir.
Reddi Mirasta Görevli Ve Yetkili Mahkeme Hangi Mahkemedir?
Buradaki yetki kesin yetki olup, miras bırakanın son yerleşim yerindeki Sulh Hukuk Mahkemesi görevli ve yetkili mahkemedir.
Mirasın reddi kaç şekilde gerçekleşir?
Mirasın reddinin iki şekilde gerçekleşir.
1- mirasın gerçek reddi, Biz yazımızda mirasın gerçek reddini anlatacağız.
2- mirasın hükmen reddi.
Mirasın Gerçek Reddi Davası Nasıl Olur?
Mirasın gerçek reddi, yasal ve atanmış mirasçıların usulüne uygun bir şekilde mirası ret süresi içerisinde ileri sürecekleri, bozucu yenilik doğuran mirası ret beyanı ile gerçekleşecektir. Mirasın gerçek reddi davası, üç (3) aylık süre içerisinde yetkili Sulh Hukuk Mahkemesi’nde hasımsız olarak açılabilir.
Bu kişiler adına mirası ret beyanında bulunmaya hukuken yetkili kimseler de mirasçılar adına mirası ret beyanında bulunabileceklerdir (örneğin 18 yaşından küçük çocuklar için velayet hakkı sahibi anne veya baba).
Mirasın gerçek reddi durumunda murisin borçları vb. herhangi bir gerekçe gösterilmesine dahi gerek yoktur. Dolayısıyla üç aylık süre içerisinde mirasın reddi halinde, hiçbir gerekçe aranmaksızın mirasın reddi sağlanabilmektedir.
Mirası Reddetme Süresi Ne Kadardır?
Mirasın gerçek reddi davası için üç (3) aylık süre söz konusudur.
Türk Medeni Kanunumuzun 606. Maddesine Göre: “Miras, üç ay içinde reddolunabilir. Bu süre, yasal mirasçılar için mirasçı olduklarını daha sonra öğrendikleri ispat edilmedikçe mirasbırakanın ölümünü öğrendikleri; vasiyetname ile atanmış mirasçılar için mirasbırakanın tasarrufunun kendilerine resmen bildirildiği tarihten işlemeye başlar.”
Türk Medeni Kanunumuzun 615. Maddesine Göre: “Önemli sebeplerin varlığı hâlinde sulh hâkimi, yasal ve atanmış mirasçılara tanınmış olan ret süresini uzatabilir veya yeni bir süre tanıyabilir.”
Vasiyetname ile atanmış olan mirasçılar açısından ise ret süresi tasarrufun kendilerine bildirilmesi sonrasında işlemeye başlar.
Ancak mirasın hükmen reddinin sağlanabilmesi için herhangi bir zamanaşımı veya hak düşürücü süre öngörülmemiştir.
Reddi Miras Yapamadan Ölen Mirasçının Durumu Nedir?
Murisin ölümü akabinde mirasçı olan kişinin mirası reddedemeden ölmesi durumunda, ölen mirasçının ret hakkı, ölenin kendi mirasçılarına geçer. Bunun üzerine ölen mirasçının mirasçılarının üç aylık mirası ret süresi, kendilerinin mirasbırakanına mirasın geçtiğini öğrendikleri tarihten başlar.
Türk Medeni Kanunumuzun 608. Maddesine Göre: “Mirası reddetmeden ölen mirasçının ret hakkı kendi mirasçılarına geçer. Bu mirasçılar için ret süresi, kendilerinin mirasbırakanına mirasın geçtiğini öğrendikleri tarihten başlar. Ancak bu süre, kendilerinin mirasbırakanından geçen mirasın reddi için mirasçıya tanınan süre dolmadıkça sona ermez. Ret sonucunda miras daha önce mirasçı olmayanlara geçerse; bunlar için ret süresi, önceki mirasçılar tarafından mirasın reddedildiğini öğrendikleri tarihten işlemeye başlar.”
Reddi Miras Nasıl Yapılır?
Mirasın reddi, mirasın gerçek reddi veya mirasın hükmen reddi olarak iki farklı şekilde gerçekleştirilebilir. Her iki halde de mirasın reddinin sağlanabilmesi için mahkemeye başvurulması gerekmektedir. Mirasın gerçek reddi, 3 aylık süre içerisinde gerçekleştirilmelidir; mirasın hükmen reddi için ise herhangi bir süre söz konusu değildir.
Mirasın Hükmen Reddi Nedir?
Murisin ölümü anında ödemeden aczi açıkça belli ise veya resmen tespit edilmiş ise, üç aylık mirasın gerçek reddi süresi dolmuş dahi olsa mirasçılar tarafından mirasın hükmen reddi davası açılabilir. Ancak tereke mallarını açıl veya örtülü olarak kabul etmiş veya kullanmış olan mirasçılar, mirasın hükmen reddi davası açamaz.
Mirası Reddettikten Sonra Ne Olur? Mirasçı Hakları Ne Şekilde Etkilenir?
1-Mirasçı miras üzerinde hak iddia edemez. Mirasın paylaşımına katılamaz ve mirasın aktifleri ile hiçbir hakka sahip olamaz.
2-Mirasçının payı diğer mirasçılara geçer.
3-Mirasçı sırası değişir. Mirası reddeden mirasçı, miras bırakanın ölümü anında mirasçı olmamış gibi kabul edilir. Onun yerine diğer mirasçılar sırayla gelir.
Reddi Miras Noterden Yapılabilir Mi?
Sulh mahkemesi dışında bir yerden, örneğin noterden reddi miras nasıl yapılır ise yapılsın, hukuki sonuç doğurmaz. Noterde reddi miras olmaz.
En Yakın Mirasçıların Tamamı Tarafından Ret Edilirse Ne Olur?
En yakın yasal mirasçıların tamamı tarafından reddolunan miras, sulh mahkemesince iflâs hükümlerine göre tasfiye edilir.
Tasfiye sonunda arta kalan değerler, mirası reddetmemişler gibi hak sahiplerine verilir. Altsoyun tamamının mirası reddetmesi hâlinde, bunların payı sağ kalan eşe geçer.
Mirası Reddeden (Reddi Miras Yapan) Emekli Maaşı Alabilir mi?
Emekli aylığı bir diğer adıyla emekli maaşı kişinin çalışmasına dayalı olarak ödediği primler nedeniyle hak kazandığı bir aylıktır. Emekli aylığında hak sahibi ise emekli olan kişinin kendisidir ve bu hak da ölümle sona erer. Bu nedenle mirasçılar ister mirası kabul etsin, ister mirası reddetsin murisin emekli maaşını alamazlar. Ancak mirasçılar, murisin ölümüyle birlikte, murisin sağlığında ödemiş olduğu primler nedeniyle ölüm aylığı almaya hak kazanırlar. Dolayısıyla mirasçıların hak kazandığı aylık, esasen emekli aylığı değil, ölüm aylığıdır.
Ölüm aylığı ise murisin malvarlığına dâhil olan bir aylık olmayıp, murisin ölümüyle birlikte doğrudan mirasçılarına tanınan bir haktır. Ölüm aylığı mirastan bağımsız olarak doğrudan mirasçılara tanınan bir hak olduğundan, mirasçılar mirası reddetseler dahi bu ölüm aylığını alabilirler. Dolayısıyla murisin ölümü ile birlikte emekli maaşı sona erer ve yerini ölüm aylığına bırakır. Mirasçılar da mirasın reddi halinde ölüm aylığı almaya devam edebilirler. Sosyal Güvenlik Kurumundan maaş bağlanmayacağı endişesi yersizdir. Çünkü miras reddedildiğinde de SGK’ya başvurarak ölüm aylığı alınabilir. Yani mirasın reddi dul ve yetim aylığı almaya engel teşkil etmez.
İstanbul Hukuk Avukatı- Büromuz İstanbul-Levent(KANYON AVM’nin yanı) bölgesinde kalmakta olup, İstanbul Adliyesi (Çağlayan), İstanbul Anadolu Adliyesi (Kartal), Bakırköy, Küçükçekmece, Büyükçekmece Adliyelerinde Hukuk Avukatı arayan müvekkillerine Avukat Enver Alper Mutluer 17 senelik tecrübesiyle, hukuk yargılamasında avukatlık hizmeti vermektedir.
Detaylı Bilgi Almak İçin Bize 0532 263 41 65 olan telefon numaramızdan ulaşabilirsiniz.
Çalışma saatlerimiz hafta içi 09:00-18:00 arasındadır.
İlk yorum yazan siz olun