KASTEN ÖLDÜRME
Soru 1: Kasten öldürme suçu nasıl tanımlanır?
Kasten öldürme suçu, failin mağdurun hayatına bilerek ve isteyerek son vermesi şeklinde tanımlanır. Bu suç, TCK’nın 81. maddesinde “Bir insanı kasten öldüren kişi, müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.” ifadesiyle yer alır. Bu suçun temel şekli, müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.
Soru 2: Kasten öldürme suçunun unsurları nelerdir?
Kasten öldürme suçunun oluşabilmesi için şu unsurların bir arda bulunması gerekir:
- Failin Kasten Hareketi: Fail, mağdurun ölümüne neden olacak fiili bilerek ve isteyerek gerçekleştirmelidir. Örneğin, sanığın mağdura tabancayla ateş ederek yaşamsal tehlike yaratacak şekilde yaralaması, failin öldürme kastını gösterir.
- Neticenin Gerçekleşmesi: Failin gerçekleştirdiği fiil sonucunda mağdurun ölümü meydana gelmelidir.
Soru 3: Kasten öldürme suçunun nitelikli halleri nelerdir?
TCK’nın 82. maddesinde kasten öldürme suçunun nitelikli halleri sayılmıştır. Bu hallerin varlığı durumunda suçun cezası ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına dönüşür. Başlıca nitelikli haller şunlardır:
- Tasarlayarak Öldürme: Önceden plan yaparak bir kişiyi öldürme durumu.
- Canavarca Hisle veya Eziyet Çektirerek Öldürme: Mağdura acı çektirerek veya insanlık dışı yöntemlerle öldürme.
- Üstsoy, Altsoy, Eş veya Kardeşe Karşı Öldürme: Aile üyelerinden birini öldürme durumu.
- Çocuğa ya da Kendini Savunamayacak Durumda Olan Kişiye Karşı Öldürme: Çocuklara veya fiziksel/ruhsal olarak savunmasız kişilere karşı işlenen öldürme suçu.
- Gebe Olduğu Bilinen Kadına Karşı Öldürme: Hamile olduğu bilinen bir kadını öldürme durumu.
- Kamu Görevlisine Görevi Nedeniyle Öldürme: Kamu görevlisini, yaptığı görev nedeniyle öldürme.
- Bir Suçu Gizlemek veya Delillerini Yok Etmek Amacıyla Öldürme: Başka bir suçu gizlemek veya delilleri yok etmek için işlenen öldürme suçu.
Soru 4: Kasten öldürme suçunun cezası nedir?
Kasten öldürme suçunun temel şekli için öngörülen ceza müebbet hapistir. Ancak, yukarıda belirtilen nitelikli hallerin varlığı durumunda ceza ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına yükseltilir.
Soru 5: Kasten öldürme suçu hangi durumlarda ihmali davranışla işlenmiş sayılır?
Kasten öldürme suçu, ihmali davranışla da işlenebilir. Bu durumda fail, yapması gereken bir hareketi yapmayarak mağdurun ölümüne neden olur. Örneğin, bir doktorun ameliyat sırasında oluşan kanamayı kasten durdurmaması veya bir bakıcının özbakım yapamayan yaşlı bir kişiye günlerce yemek vermemesi ihmali davranışla kasten öldürme suçuna örnek teşkil eder.
Soru 6: Kasten öldürme suçunda zamanaşımı süresi nedir?
Kasten öldürme suçu, TCK’nın 66. maddesi gereğince;
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda otuz yıl, Müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda yirmibeş yıldır.
Soru 7: Kasten öldürme suçunda haksız tahrik indirimi uygulanabilir mi?
Evet, kasten öldürme suçunda haksız tahrik indirimi uygulanabilir. Eğer fail, mağdurun haksız bir fiili nedeniyle öfke veya şiddetli elemin etkisi altında suçu işlemişse, cezada indirim yapılabilir. Ancak, haksız tahrik indiriminin uygulanabilmesi için tahrik oluşturan fiilin haksız ve fail üzerinde ciddi bir etki yaratmış olması gerekir.
Soru 8: Kasten öldürme suçunda etkin pişmanlık hükümleri uygulanabilir mi?
Türk Ceza Kanunu’nda kasten öldürme suçu için özel bir etkin pişmanlık düzenlemesi bulunmamaktadır. Ancak, failin suçu işledikten sonra pişmanlık göstererek mağdurun ailesiyle uzlaşması veya zararı tazmin etmesi, mahkeme tarafından takdir indirimi nedeni olarak değerlendirilebilir.
Soru 9: Kasten öldürme suçunda hangi mahkeme görevlidir?
Kasten öldürme suçu, Türk Ceza Kanunu’nda en ağır suçlardan biri olarak kabul edilir ve ağır ceza mahkemelerinin görev alanına girer. Bu mahkemeler, ağır ceza gerektiren suçlara ilişkin davalara bakmakla yükümlüdür. Dolayısıyla, kasten öldürme suçu işlendiğinde, yargılama süreci ağır ceza mahkemelerinde yürütülür.
Soru 10: Kasten öldürme suçunda olası kast ve doğrudan kast arasındaki fark nedir?
Kasten öldürme suçunda iki tür kast söz konusudur:
- Doğrudan Kast: Fail, mağdurun ölümünü bilerek ve isteyerek gerçekleştirir. Örneğin, bir kişinin hedef alarak ateş etmesi ve bu eylem sonucunda mağdurun ölmesi doğrudan kastı gösterir.
- Olası Kast: Fail, gerçekleştirdiği fiilin sonucunda bir kişinin ölebileceğini öngörür, ancak bu sonucu istememesine rağmen fiili gerçekleştirir. Örneğin, kalabalık bir alanda rastgele ateş etmek ve birinin ölümüne neden olmak olası kast kapsamında değerlendirilebilir.
Her iki durumda da failin cezai sorumluluğu bulunmaktadır, ancak olası kast durumunda cezada indirim yapılması mümkündür.
Soru 11: Kasten öldürme suçunda iştirak halleri nasıl değerlendirilir?
Kasten öldürme suçuna birden fazla kişinin katılması durumunda, iştirak halleri söz konusu olur. İştirak, suça birlikte katılma anlamına gelir ve üç şekilde gerçekleşebilir:
- Faillik: Suçu birlikte işleyen kişiler, müşterek fail olarak kabul edilir ve her biri aynı derecede sorumludur.
- Azmettirme: Bir kişiyi suç işlemeye teşvik eden veya yönlendiren kişi, azmettirici olarak sorumlu tutulur.
- Yardım Etme: Suçun işlenmesine bilerek ve isteyerek yardım eden kişi, yardım eden sıfatıyla sorumlu olur.
İştirak halleri, cezanın belirlenmesinde ve suçun niteliğinde etkili olabilir.
Soru 12: Kasten öldürme suçunda meşru müdafaa durumu nasıl değerlendirilir?
Meşru müdafaa, bir kişinin kendisine veya başkasına yönelik haksız bir saldırıyı önlemek amacıyla yaptığı savunma fiilidir. Eğer fail, meşru müdafaa sınırları içinde hareket etmişse, kasten öldürme suçundan sorumlu tutulmaz. Ancak, meşru müdafaanın sınırları aşılırsa, failin durumu ve kastı değerlendirilerek cezada indirim yapılabilir veya ceza tamamen ortadan kaldırılabilir.
Soru 13: Kasten öldürme suçunda ceza indirimi sağlayan diğer haller nelerdir?
Kasten öldürme suçunda ceza indirimi sağlayabilecek diğer haller şunlardır:
- Tahrik: Mağdurun haksız bir fiili nedeniyle failin öfke veya şiddetli elemin etkisi altında suçu işlemesi durumunda, haksız tahrik indirimi uygulanabilir.
- İyi Hal: Failin yargılama sürecindeki tutumu, pişmanlık göstermesi ve benzeri durumlar, mahkeme tarafından takdir indirimi nedeni olarak değerlendirilebilir.
- Yaş Küçüklüğü: Failin yaşı, cezanın belirlenmesinde etkili olabilir. Özellikle 18 yaşından küçük failler için ceza indirimi söz konusu olabilir.
Bu hallerin uygulanabilmesi için somut olayın özellikleri ve mahkemenin takdiri önemlidir.
Soru 14: Kasten öldürme suçunda yargılama süreci nasıl işler?
Kasten öldürme suçu işlendiğinde, yargılama süreci şu aşamalardan geçer:
- Soruşturma Evresi: Savcılık, suçun işlendiğine dair delilleri toplar, tanıkları dinler ve gerekli incelemeleri yapar.
- Kovuşturma Evresi: Yeterli delil bulunması halinde, savcılık iddianame düzenler ve dava açılır. Dava, ağır ceza mahkemesinde görülür.
- Yargılama: Mahkeme, delilleri değerlendirir, tanıkları ve tarafları dinler, suçun niteliğini ve failin sorumluluğunu belirler.
- Karar: Mahkeme, suçun sabit görülmesi halinde ceza verir; aksi halde beraat kararı verir.
Yargılama süreci, adil yargılanma ilkeleri çerçevesinde yürütülür ve tarafların hakları korunur.
Soru 15: Kasten öldürme suçunda af ve ceza ertelemesi mümkün müdür?
Kasten öldürme suçu, toplumda büyük infial uyandıran ve ağır sonuçları olan bir suçtur. Bu nedenle, genel af ilan edilmedikçe, bu suçtan hüküm giyenlerin cezalarının ertelenmesi veya affedilmesi genellikle mümkün değildir. Ancak, özel durumlar ve yasal düzenlemeler çerçevesinde farklı uygulamalar söz konusu olabilir.
Soru 16: Kasten öldürme suçunda tasarlama nasıl değerlendirilir?
Tasarlama, failin suçu işlemeye karar verdikten sonra, bu kararı uygulamadan önce bir süre düşünmesi ve plan yapmasıdır. Tasarlama, kasten öldürme suçunun nitelikli halleri arasında yer alır ve cezanın ağırlaştırılmasına neden olur.
Soru 17: Kasten öldürme suçunda canavarca hisle veya eziyet çektirerek öldürme ne anlama gelir?
Canavarca hisle öldürme, failin insanlık dışı duygularla hareket ederek mağduru öldürmesidir. Eziyet çektirerek öldürme ise mağdura fiziksel veya psikolojik acı vererek öldürme anlamına gelir. Her iki durum da kasten öldürme suçunun nitelikli halleri arasında sayılır ve cezanın ağırlaştırılmasına yol açar.
Soru 18: Kasten öldürme suçunda yangın, su baskını, tahrip, batırma veya bombalama gibi genel tehlike yaratan araçların kullanılması nasıl değerlendirilir?
Bu tür araçların kullanılması, toplumda genel bir tehlike yaratır ve kasten öldürme suçunun nitelikli halleri arasında yer alır. Bu durumda fail, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.
Soru 19: Kasten öldürme suçunda üstsoy, altsoy, eş veya kardeşe karşı işlenen suçlar nasıl değerlendirilir?
Failin, anne, baba, çocuk, eş veya kardeş gibi yakın akrabalarına karşı kasten öldürme suçunu işlemesi, nitelikli hal olarak kabul edilir ve cezanın ağırlaştırılmasına neden olur.
Soru 20: Kasten öldürme suçunda çocuğa veya kendini savunamayacak durumda olan kişiye karşı işlenen suçlar nasıl değerlendirilir?
Mağdurun çocuk olması veya beden ya da ruh bakımından kendini savunamayacak durumda bulunması, kasten öldürme suçunun nitelikli hali olarak kabul edilir ve cezanın ağırlaştırılmasına yol açar.
Soru 21: Kasten öldürme suçunda gebe olduğu bilinen kadına karşı işlenen suçlar nasıl değerlendirilir?
Failin, hamile olduğunu bildiği bir kadını öldürmesi, kasten öldürme suçunun nitelikli hali sayılır ve cezanın ağırlaştırılmasına neden olur.
Soru 22: Kasten öldürme suçunda kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen suçlar nasıl değerlendirilir?
Kamu görevlisinin, yürüttüğü kamu görevi nedeniyle öldürülmesi, kasten öldürme suçunun nitelikli hali olarak kabul edilir ve cezanın ağırlaştırılmasına yol açar.
Soru 23: Kasten öldürme suçunda bir suçu gizlemek veya delillerini yok etmek amacıyla işlenen suçlar nasıl değerlendirilir?
Başka bir suçu gizlemek veya delillerini yok etmek amacıyla bir kişiyi öldürmek, kasten öldürme suçunun nitelikli hali sayılır ve cezanın ağırlaştırılmasına neden olur.
Soru 24: Kasten öldürme suçunda kan gütme saikiyle işlenen suçlar nasıl değerlendirilir?
Kan gütme saikiyle, yani intikam amacıyla bir kişiyi öldürmek, kasten öldürme suçunun nitelikli hali olarak kabul edilir ve cezanın ağırlaştırılmasına yol açar.
Soru 25: Kasten öldürme suçunda töre saikiyle işlenen suçlar nasıl değerlendirilir?
Töre saikiyle, yani gelenek veya toplumsal baskı nedeniyle bir kişiyi öldürmek, kasten öldürme suçunun nitelikli hali sayılır ve cezanın ağırlaştırılmasına neden olur.
Soru 26: Kasten öldürme suçunda olası kast ile bilinçli taksir arasındaki fark nedir?
Olası kast, failin fiilinin sonucunda bir kişinin ölebileceğini öngörmesine rağmen fiili gerçekleştirmesi durumudur. Bilinçli taksir ise failin, fiilinin sonucunda ölüm meydana gelebileceğini öngörmesine rağmen, bu sonucu istememesine rağmen fiili gerçekleştirmesidir. Olası kastta fail, sonuca kayıtsız kalırken; bilinçli taksirde fail, sonucun gerçekleşmeyeceğine dair bir güven içindedir.
Soru 27: Kasten öldürme suçunda teşebbüs nasıl değerlendirilir?
Failin, kasten öldürme suçunu işlemeye teşebbüs etmesi, yani suçu tamamlayamaması durumunda, teşebbüs hükümleri uygulanır. Bu durumda fail, işlediği fiilin ağırlığına göre cezalandırılır ve cezada indirim yapılabilir.
Soru 28: Kasten öldürme suçunda iştirak nasıl gerçekleşir?
Kasten öldürme suçuna birden fazla kişinin katılması durumunda, iştirak hükümleri uygulanır. İştirak, faillik, azmettirme ve yardım etme şeklinde gerçekleşebilir. Her bir iştirak türü için farklı cezai sorumluluklar söz konusudur.
Soru 29: Kasten öldürme suçunda etkin pişmanlık hükümleri uygulanabilir mi?
Türk Ceza Kanunu’nda kasten öldürme suçu için özel bir etkin pişmanlık düzenlemesi bulunmamaktadır.
Soru 30: Kasten öldürme suçunda haksız tahrik indirimi nasıl uygulanır?
Haksız tahrik, mağdurun fail üzerinde haksız bir fiil ile öfke veya şiddetli eleme neden olması durumudur. Bu durumda fail, kasten öldürme suçunu işlerken haksız tahrik altında hareket etmiş sayılır ve cezasında indirim yapılabilir. İndirimin miktarı, tahrikin ağırlığına göre mahkeme tarafından belirlenir.
Soru 31: Kasten öldürme suçunda zamanaşımı süresi nedir?
Kasten öldürme suçunun temel halinde dava zamanaşımı süresi, suçun işlendiği andan yani mağdurun öldüğü andan itibaren 25 yıl; ceza zamanaşımı süresi ise, suça ilişkin verilen hükmün kesinleştiği andan itibaren 30 yıldır.
Kasten öldürme suçunun nitelikli hallerinde dava zamanaşımı süresi, suçun işlendiği yani mağdurun öldüğü andan itibaren 30 yıl; ceza zamanaşımı ise suça ilişkin mahkeme tarafından verilen hükmün kesinleştiği andan itibaren 40 yıldır.
Dava zamanaşımı süresinin dolması ile, suç konusu olaya ilişkin sanık hakkında dava açılamaz, açılan dava düşer, yani somut olaya ilişkin yargılama yapma imkanı ortadan kalkar. Ceza zamanaşımı süresinin dolması ile ceza, infaz edilemez hale gelir. Kısaca fail, kendisi hakkında hükmolunan miktardaki hapis cezasını yatmaz.
Soru 32: Kasten öldürme suçunda tutukluluk süresi ne kadardır?
Kasten öldürme suçu, ağır ceza gerektiren bir suç olduğundan, tutukluluk süresi en fazla 2 yıldır. Ancak, zorunlu hallerde bu süre gerekçesi gösterilerek uzatılabilir. Uzatma süresi 3 yılı geçemez.
Soru 33: Kasten öldürme suçunda adli kontrol uygulanabilir mi?
Evet, kasten öldürme suçu şüphesiyle yürütülen soruşturma ve kovuşturma süreçlerinde, tutuklama yerine adli kontrol tedbirleri uygulanabilir. Bu tedbirler, failin kaçmasını veya delilleri karartmasını önlemeye yöneliktir.
Soru 34: Kasten öldürme suçunda mağdurun rızası hukuka uygunluk nedeni midir?
Hayır, bir kişinin kendi yaşamına son verilmesine rıza göstermesi, kasten öldürme suçunu hukuka uygun hale getirmez. Yaşam hakkı, devredilemez ve vazgeçilemez bir haktır.
Soru 35: Kasten öldürme suçunda ölümle sonuçlanmayan eylemler nasıl değerlendirilir?
Eğer failin öldürme kastıyla gerçekleştirdiği eylem ölümle sonuçlanmamışsa, teşebbüs hükümleri uygulanır ve fail, teşebbüs nedeniyle cezalandırılır.
Soru 36: Kasten öldürme suçunda suçun işleniş şekli cezanın belirlenmesinde etkili midir?
Evet, suçun işleniş şekli, özellikle nitelikli hallerin varlığı, cezanın belirlenmesinde etkili olur. Örneğin, tasarlayarak veya canavarca hisle işlenen kasten öldürme suçları daha ağır cezalarla cezalandırılır.
Soru 37: Kasten öldürme suçunda failin yaşı cezanın belirlenmesinde nasıl etkili olur?
Failin yaşı, cezanın belirlenmesinde önemli bir faktördür. 18 yaşından küçük failler için çocuk ceza hukuku hükümleri uygulanır ve cezada indirim yapılır.
Soru 38: Kasten öldürme suçunda akıl hastalığı ceza sorumluluğunu nasıl etkiler?
Failin akıl hastası olması durumunda, ceza sorumluluğu ortadan kalkabilir veya azaltılabilir. Bu durumda, fail hakkında güvenlik tedbirleri uygulanabilir.
Soru 39: Kasten öldürme suçunda pişmanlık cezada indirim sağlar mı?
Kasten öldürme suçu için özel bir etkin pişmanlık düzenlemesi bulunmamaktadır. Ancak, failin duruşmadaki tutumu ve pişmanlık göstermesi, mahkeme tarafından takdiri indirim nedeni olarak değerlendirilebilir.
Soru 40: Kasten öldürme suçunda cezanın ertelenmesi mümkün müdür?
Kasten öldürme suçu, ağır bir suç olduğundan, cezanın ertelenmesi genellikle mümkün değildir. Ancak, bazı özel durumlarda ve yasal şartların oluşması halinde erteleme söz konusu olabilir.
Soru 41: Kasten öldürme suçunda denetimli serbestlik uygulanabilir mi?
Kasten öldürme suçu nedeniyle hükümlü olan kişiler, belirli şartları sağlamaları ve cezanın bir kısmını infaz etmeleri halinde denetimli serbestlikten yararlanabilirler.
Soru 42: Kasten öldürme suçunda infaz rejimi nasıldır?
Kasten öldürme suçu nedeniyle hükümlü olan kişiler, cezalarının belirli bir kısmını ceza infaz kurumlarında geçirirler. İnfaz rejimi, suçun niteliği ve failin durumuna göre değişiklik gösterebilir.
Soru 43: Kasten öldürme suçunda yargılama süreci ne kadar sürer?
Yargılama süreci, delillerin toplanması, tanıkların dinlenmesi ve diğer hukuki prosedürlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genellikle birkaç ay ile birkaç yıl arasında sürebilir.
Soru 44: Kasten öldürme suçunda temyiz hakkı var mıdır?
Evet, kasten öldürme suçu nedeniyle verilen mahkeme kararlarına karşı temyiz yoluna başvurulabilir. Temyiz süresi ve şartları, Ceza Muhakemesi Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Soru 45: Kasten öldürme suçunda mağdurun yakınlarının hakları nelerdir?
Mağdurun yakınları, davaya katılma, tazminat talep etme ve yargılama sürecinde bilgi alma haklarına sahiptirler.
Soru 46: Kasten öldürme suçunda maddi ve manevi tazminat talep edilebilir mi?
Evet, mağdurun yakınları, failden maddi ve manevi tazminat talep edebilirler.
Soru 47: Kasten öldürme suçunda haksız tahrik indirimi nasıl uygulanır?
Haksız tahrik, mağdurun fail üzerinde haksız bir fiil ile özü veya şiddetli eleme neden olması durumunda, failin işlediği suçun cezasında indirim yapılmasını sağlayan bir hukuki müessesedir. Kasten öldürme suçunda haksız tahrik indirimi uygulanabilmesi için, mağdurun fail üzerinde haksız bir fiil ile tahrik etkisi yaratmış olması ve failin bu etki altında suçu işlemiş olması gerekir. Haksız tahrik indirimi, cezanın dörtte birinden dörtte üçüne kadar indirilmesini sağlayabilir.
Soru 48: Kasten öldürme suçunda meşru müdafaa nasıl değerlendirilir?
Meşru müdafaa, kişinin kendisine veya başkasına yönelik haksız bir saldırıyı önlemek amacıyla orantılı bir güç kullanmasıdır. Kasten öldürme suçunda, failin meşru müdafaa kapsamında hareket ettiğinin tespiti halinde, işlenen fiil hukuka uygun sayılır ve fail cezalandırılmaz. Meşru müdafaanın kabulü için saldırının haksız, mevcut ve gerçekleşmesi muhtemel olması, savunmanın ise saldırıyla orantılı ve gerekli olması gerekmektedir.
Soru 49: Kasten öldürme suçunda zorunluluk hali nasıl değerlendirilir?
Zorunluluk hali, kişinin kendisinin veya başkasının bir hakkına yönelik ağır ve muhakkak bir tehlikeyi önlemek amacıyla, başka bir yolla önlenemeyen bir durumda, suça konu fiili işlemesidir. Kasten öldürme suçunda, failin zorunluluk hali nedeniyle hareket ettiğinin tespiti halinde, işlenen fiil hukuka uygun sayılır ve fail cezalandırılmaz. Ancak, zorunluluk halinin kabulü için tehlikenin ağır ve muhakkak olması, fiilin tehlikeyi önlemek için gerekli ve orantılı olması gerekmektedir.
Soru 50: Kasten öldürme suçunda etkin pişmanlık hükümleri uygulanabilir mi?
Türk Ceza Kanunu’nda kasten öldürme suçu için özel bir etkin pişmanlık düzenlemesi bulunmamaktadır. Ancak, failin suçu işledikten sonra pişmanlık duyarak yetkililere teslim olması, mağdurun yakınlarından özür dilemesi veya zararı tazmin etmesi gibi davranışlar, mahkeme tarafından takdiri indirim nedeni olarak değerlendirilebilir. Bu durumda, failin cezasında indirim yapılması mümkündür.
İlk yorum yazan siz olun