uzlaştırma nedir

Uzlaştırma nedir?

Uzlaştırma kapsamına giren bir suç nedeniyle başlatılan soruşturma veya kovuşturma sırasında; şüpheli veya sanık ile mağdur, suçtan zarar gören veya kanuni temsilcinin, Cumhuriyet savcısı tarafından görevlendirilen tarafsız bir uzlaştırmacı marifetiyle anlaştırılmaları suretiyle, uyuşmazlığın giderilmesi sürecidir.

Uzlaştırmacı ne demektir?

Şüpheli veya sanık ile mağdur veya suçtan zarar gören arasındaki uzlaştırma müzakerelerini yöneten kişidir.

Uzlaştırma süreci fail veya mağdurun rızası dışında başlar mı?

Uzlaştırma süreci tarafların kabulüyle başlar, taraflardan biri kabul etmezse süreç işlemez. Taraflar uzlaşma sağlanana kadar bu yöndeki iradelerinden her zaman vazgeçebilirler.

Uzlaştırma süreci ne kadar sürer?

Uzlaştırmacının, dosya içindeki belgelerin birer örneğinin kendisine verilmesinden itibaren en geç otuz gün içinde uzlaştırma işlemlerini sonuçlandırması gerekmektedir. Bu süre en çok 20 gün uzatılabilir.

Uzlaştırmada edimli veya edimsiz uzlaşmak mümkün müdür?

Genellikle, fiilden kaynaklanan maddi veya manevi zararın tamamen ya da kısmen tazmin edilmesi veya eski hale getirilmesi halinde veya Mağdurdan veya suçtan zarar görenden özür dilenmesi şeklinde edimli uzlaşmak mümkündür.

Taraflar uzlaştırma süreci sonunda edimsiz olarak da uzlaşabilirler.

Uzlaşmanın hukuki sonuçları nelerdir?

Soruşturma evresinde uzlaşmanın gerçekleşmesi ve edimin yerine getirilmesi hâlinde, şüpheli hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilir ve adlî sicile kaydedilmez. Aksi hâlde kamu davası açılır.

Kovuşturma evresinde uzlaşmanın gerçekleşmesi ve edimin yerine getirilmesi hâlinde, sanık hakkında düşme kararı verilir ve adlî sicile kaydedilmez. Aksi hâlde yargılamaya devam olunur.

Uzlaşmanın sağlanması halinde, soruşturma konusu suç nedeniyle tazminat davası açılamaz; açılmış olan davadan feragat edilmiş sayılır.

Uzlaştırma müzakereleri sırasında yapılan açıklamalar herhangi bir soruşturma ve kovuşturmada ya da davada delil olarak kullanılamaz.

Failin, edimini yerine getirmemesi halinde uzlaştırma raporu veya uzlaşma belgesi, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 38 inci maddesinde yazılı ilam mahiyetini haiz belgelerden sayılır.

Uzlaştırma kurumunun mağdura faydası nedir?

  • Mağdurun yaşadığı güven bunalımı ve korkuların ortadan kalkmasına, bozulan tehlike algısının düzelmesine katkı sağlar,
  • Mağdura özür dilenmesini isteme veya belirlenecek edim ile maddi/manevi zararının tazminini sağlama fırsatını sunar,
  • Tazminatın gerçekten ödenme şansı artar,
  • Uzun süreli yargılama boyunca mahkemeye gidilmemesini sağlar,
  • Taraflarda adaletin yerine geldiği duygusunun tesis edilmesine katkı sunar.

Uzlaştırma kurumunun faile faydası nedir?

  • Faile, suçun muhatabı üzerinde yarattığı etkiyi görmesi fırsatını sunar,
  • Failin devlete karşı değil mağdura karşı şahsen sorumlu olmasını sağlar,
  • Failin yeniden suç işleme ihtimali azalır,
  • Taraflarda adaletin yerine geldiği duygusunun tesis edilmesine katkı sunar,
  • Faile sadece cezalandırılmak yerine hatalarını telafi etme fırsatı sunar,
  • Failin filinin gerekçesini açıklama ve özür dileme fırsatı olur,
  • İlk kez suç işleyen kişilere(özellikle çocuk suçlarında) ceza ve sabıka kaydı almadan meselenin halli ile toplumda suçlu damgası yemeden hayatına devam etme fırsatı sunar,

Failin infaz kurumuna girmesini engeller ve kurumda diğer suçlulardan etkilenerek tahliye sonrasında yeniden suç işleme ihtimalini önler.

Uzlaştırma kurumunun topluma faydası nedir?

  • Suçların müeyyideye tabi tutulmasındaki temel gerekçe bozulan toplum düzeninin düzeltilmesi   olduğundan, suçun toplum üzerindeki etkilerinin giderilmesini sağlar, toplum barışına katkı sunar.
  •  Toplumun adalet tecrübesinin artmasına ve sorunların adli birimlere yansımadan toplum içerinde sulh ile çözülmesine katkı sağlar,
  • Taraflar arasında sürekli olarak yinelenecek uyuşmazlığın halli ile yeni suçların ve dosyaların önü alınır,
  • Uzlaştırmacıların müzakerelerde edindikleri tecrübe ve becerilerini toplum içerisinde kullanmaları ve paylaşmaları ile uzlaşı kültürünün toplumun geneline yayılmasına katkı sağlar.
  • Tarafların adalet sistemine olan güvenlerinin artmasını sağlar.

Uzlaştırma sürecinde uzlaştırmacı ücretinden ya da yapılan diğer masraflardan mağdur sorumlu olur mu?

Uzlaştırma ücreti ve giderlerinden mağdur/katılan veya suçtan zarar gören hiçbir şekilde sorumlu değildir. Bu giderler Devlet Hazinesi’nden karşılanır.

Uzlaştırma sürecinde uzlaştırmacı ücretinden ya da yapılan diğer masraflardan şüpheli ya da sanık sorumlu olur mu?

Uzlaşmanın sağlanması hâlinde, şüpheli ya da sanık uzlaştırma giderlerini ödemez. Bu giderler Devlet Hazinesi’nden karşılanır.

Mağdurun uzlaşma teklifini kabul etmesi ve uzlaştırma görüşmesi yapması haklarından vazgeçtiği anlamına gelir mi?

Mağdur ya da suçtan zarar görenin uzlaşma teklifini kabul etmesi ve uzlaştırma görüşmesi yapması, haklarından vazgeçtiği anlamına gelmez.

Şüpheli ya da sanığın uzlaşma teklifini kabul etmesi ve uzlaşma görüşmesi yapması suçu kabul ettiği anlamına gelir mi?

Şüpheli ya da sanığın uzlaşma teklifini kabul etmesi ve uzlaştırma görüşmesi yapması suçu kabul ettiği anlamına gelmez.

Uzlaştırma müzakerelerine kimler katılabilir?

Uzlaştırma müzakereleri gizli olarak yürütülür. Uzlaştırma müzakereleri gizli olduğu için müzakerelere sadece şüpheli, müdafi, mağdur veya suçtan zarar görenin kendisi veya kanunî temsilcisi ya da vekili katılabilir.

Uzlaştırma raporu Cumhuriyet savcısına verildiği an hüküm doğurur mu?

Hayır. Cumhuriyet savcısı öncelikle uzlaştırmanın hukuka uygun olup olmadığını kontrol eder. Aynı zamanda uzlaşmanın tarafların özgür iradelerine dayanıp dayanmadığını da denetler. Uzlaşmanın tarafların özgür iradesine dayandığını ve üzerinde anlaşılan edimin hukuka uygun olduğunu belirlerse, ancak o zaman uzlaştırma raporu veya uzlaşma belgesi hüküm doğurur. Bu durumda, Cumhuriyet Savcısı raporu veya belgeyi mühür ve imza altına alarak, soruşturma dosyasında muhafaza eder.

Uzlaşma teklifini kim yapar?

Uzlaştırma bürosundan sorumlu Cumhuriyet savcısı tarafından görevlendirilen uzlaştırmacı, şüpheli ile mağdur veya suçtan zarar görene uzlaşma teklifinde bulunur. Soruşturma ve kovuşturma sırasında Cumhuriyet savcısı, hakim ya da adli kolluk görevlileri şüpheli ile mağdur veya suçtan zarar görene uzlaşma teklifinde bulunamazlar.

Şüpheli, mağdur veya suçtan zarar gören, kendisine uzlaşma teklifinde bulunulduktan sonra kararını hemen vermek zorunda mıdır?

Hayır. Kendisine uzlaşma teklifinde bulunulan kişi düşünmek için uzlaştırmacıdan süre isteyebilir, bu süre en fazla üç gün olabilir. Uzlaşma teklifinde bulunulan kişi üç gün içinde kararını bildirmediği takdirde, teklifi reddetmiş sayılır.

Bir uzlaştırma dosyası için birden fazla uzlaştırmacı görevlendirilebilir mi?

Evet. Bir dosyada görevlendirilecek uzlaştırmacı sayısını belirleme yetkisi Cumhuriyet savcısına aittir. Cumhuriyet savcısı bu belirlemeyi yaparken cezai uyuşmazlığın niteliği ile taraf sayısını göz önünde bulundurur.

Uzlaştırma sonunda kararlaştırılan edim birden fazla olabilir mi?

Olabilir. Uzlaştırma müzakereleri sonunda taraflar belli bir edimin yerine getirilmesi konusunda anlaşabilecekleri gibi birden fazla edimin yerine getirilmesi konusunda da uzlaşabilirler.

 Suça sürüklenen çocuklarda uzlaşma teklifi kime yapılır?

Suça sürüklenen çocuklarda uzlaşma teklifi çocuğun kanuni temsilcisine yapılır.

Birden fazla mağdur veya suçtan zarar gören var ise; uzlaştırma nasıl mümkün olur?

Birden fazla kişinin mağduriyetine veya zarar görmesine sebebiyet veren bir suçtan dolayı uzlaştırma yoluna gidilebilmesi için, mağdur veya suçtan zarar görenlerin hepsinin uzlaşmayı kabul etmesi gerekir.

Hangi suçlarda uzlaştırmaya gidilebilinir? 

Uzlaşma MADDE 253 (1) Aşağıdaki suçlarda, şüpheli ile mağdur veya suçtan zarar gören gerçek veya özel hukuk tüzel kişisinin uzlaştırılması girişiminde bulunulur:

a) Soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı suçlar.

b) Şikâyete bağlı olup olmadığına bakılmaksızın, Türk Ceza Kanununda yer alan;

  1. Kasten yaralama (üçüncü fıkra hariç, madde 86; madde 88),
  2. Taksirle yaralama (madde 89),
  3. Konut dokunulmazlığının ihlali (madde 116),
  4. Çocuğun kaçırılması ve alıkonulması (madde 234),
  5. Ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgelerin açıklanması (dördüncü fıkra hariç, madde 239), suçları.

(2) Soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı olanlar hariç olmak üzere; diğer kanunlarda yer alan suçlarla ilgili olarak uzlaştırma yoluna gidilebilmesi için, kanunda açık hüküm bulunması gerekir.

Uzlaştırmaya tabi suçlar listesi.

Uzlaştırma Neticesinde Verilen Kararlar Adli Sicil/Sabıka Kaydına İşlenir mi?

Uzlaştırma sonucunda verilen kovuşturmaya yer olmadığı veya düşme kararı, bunlara mahsus bir sisteme kaydedilir. Bu kayıtlar, ancak bir soruşturma veya kovuşturmayla bağlantılı olarak Cumhuriyet savcısı, hâkim veya mahkeme tarafından görülebilir. İş başvurusu veya başka bir başvuru için sabıka kaydı istenildiğinde bu bilgiler kesinlikle alınan sabıka kaydında gözükmez.

Şüpheli veya sanık haklarının zarar görmemesi için gerek savcılık aşamasında gerekse mahkeme aşamasında sürecin bir ceza avukatı ile takip edilmesi gerekir.

Büromuz İstanbul/Beşiktaş/Levent-Etiler bölgesinde kalmakta olup, İstanbul adliyesi (Çağlayan), İstanbul Anadolu adliyesi (Kartal), Bakırköy, Küçükçekmece, Büyükçekmece Adliyelerinde ceza avukatı arayan müvekkillerine Avukat Enver Alper Mutluer 15 senelik tecrübesiyle, ceza yargılamasında avukatlık hizmeti vermektedir.

Detaylı Bilgi Almak İçin Bize 0532 263 41 65 olan telefon numaramızdan ulaşabilirsiniz. Çalışma saatlerimiz hafta içi 09:00-18:00 arasındadır.

mutluer.av.tr

 

Kategoriler:

Etiketler:

İlk yorum yazan siz olun

    Bir cevap yazın

    E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

    Bizimle İletişime Geçin

    Detayları bize yazın size en kısa sürede ulaşalım


    Tüm hakları saklıdır. 2020 Mutluer Hukuk Bürosu